Mobilne płuca pokazały prawdę o smogu

PAS zaapelował o większe zaangażowanie rządu w poprawę jakości powietrza, a przede wszystkim o wsparcie termomodernizacji polskich domów i likwidacji przestarzałych kotłów na węgiel i drewno, tzw. kopciuchów, których w Polsce dymi wciąż niemal 2.5 miliona. To właśnie tego typu urządzenia są główną przyczyną zimowego smogu, którego skutki można było zobaczyć na instalacjach mobilnych płuc. 

Kampania “Zobacz czym oddychasz” prowadzona była przez cały sezon grzewczy. Sześć antysmogowych instalacji odwiedziło aż 32 miejscowości w dziewięciu województwach. To wyjątkowa edycja, ponieważ po raz pierwszy instalacja trafiła do gmin na prośbę ich przedstawicieli. Płuca odwiedziły m.in. zasmogowany Nowy Targ, Jednorożec na Mazowszu czy Aleksandrów Łódzki. W wielu gminach biała materia na płucach po miesiącu filtrowania powietrza zmieniła kolor na czarny. Tegoroczna edycja podejmowała problem konieczności ochrony zdrowia najmłodszych, ponieważ to dzieci są jedną z grup najbardziej narażonych na negatywne skutki zanieczyszczenia powietrza. 

- Gdy startowaliśmy z naszą kampanią na początku sezonu grzewczego mówiliśmy o potrzebie przyspieszenia działań antysmogowych w Polsce, zgodnie z obietnicą z umowy koalicyjnej – mówi Piotr Siergiej, rzecznik PAS. – Tymczasem dwa tygodnie później nieoczekiwanie zawieszono Program Czyste Powietrze zapewniający wsparcie wymiany “kopciuchów” i docieplenia domów. I choć 31 marca Program rusza ponownie, to bardzo martwi nas jego ograniczony budżet. 10 miliardów złotych pozyskanych w ramach Funduszu Modernizacyjnego przeznaczone zostanie wg szacunków NFOŚiGW na wsparcie dla około 160 000 gospodarstw domowych. Tymczasem w Polsce wciąż około 2,5 miliona domów ogrzewanych jest za pomocą “kopciuchów”. Stąd nasz apel do Premiera Donalda Tuska. 

W apelu PAS zwraca się do Premiera o intensyfikację działań rządu na rzecz poprawy jakości powietrza, popularyzacji czystych źródeł energii i efektywności energetycznej. Organizacja zwraca uwagę, że “walka ze smogiem m.in. poprzez przyspieszenie procesu wymiany źródeł ciepła oraz termomodernizację” była jedną z obietnic Umowy Koalicyjnej. PAS apeluje o zabezpieczenie odpowiednich środków finansowych na wsparcie gospodarstw domowych - szczególnie tych najuboższych - w transformacji energetycznej, a więc w ociepleniu domów i przejściu na czyste źródła energii. Obecny budżet programu “Czyste Powietrze” pozwala na wsparcie mniej niż 10% gospodarstw domowych, które używają “kopciuchów” do ogrzewania lub mieszkają w słabo ocieplonych lub nieocieplonych budynkach. 

Polska jest wciąż państwem o bardzo wysokim zanieczyszczeniu powietrza. Raport Europejskiej Agencji Środowiska nadaje Polsce pierwszą pozycję w stężeniu rakotwórczego benzo(a)pirenu i drugą w stężeniach pyłów zawieszonych. Skutki zdrowotne są zatrważające: około 40 tysięcy obywateli rocznie przedwcześnie umiera na skutek oddychania zanieczyszczonym powietrzem. Większe zaangażowanie rządu w walkę ze smogiem jest niezbędne do ochrony zdrowia i życia mieszkańców Polski. Co więcej, wspierając termomodernizację domów i przejście na bardziej efektywne źródła energii rząd może pomóc gospodarstwom domowym w obniżeniu rachunków za ogrzewanie, a także wzmocnić bezpieczeństwo energetyczne Polski, ograniczając zużycie importowanych nośników energii (węgla i gazu). 



W ciągu sześciu edycji kampanii instalacja mobilnych płuc odwiedziła już ponad 170 miejscowości. Wysokie zainteresowanie gmin świadczy o dużym zapotrzebowaniu na działania budujące świadomość zanieczyszczenia powietrza u mieszkańców gmin. 

W tym roku instalacje mobilnych płuc odwiedziły:
Zbuczyn, Kcynia, Racibórz, Myślenice, Nowa Ruda, Gromnik, Żmigród, Brzeszcze, Jednorożec, Ustroń, Stalowa Wola, Straszyn, Wrocław, Łomianki, Dąbrowa Górnicza, Kańczuga, Radzionków, Karpacz, Chełmno, Oborniki Śląskie, Żory, Aleksandrów Łódzki, Bochnia, Warszawa, Andrychów, Dąbrowa Chełmińska, Grójec, Bieruń, Sułkowice, Malanów, Nowy Targ, Dobrcz

Partnerami kampanii są: Allegro Foundation, Clean Air Fund, Fundacja Better Future, Grupa LuxMed oraz Tech To The Rescue.

Patronatem kampanię objęły: Edukacyjna Sieć Antysmogowa NASK, Tech To The Rescue, Polska Federacja Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP oraz Europejskie Centrum Czystego Powietrza.