- Dzisiejsza konferencja to dla mnie przede wszystkim okazja do spotkania z Państwem – z samorządowcami, z osobami, które są najbliżej codziennych spraw mieszkańców. Doskonale to rozumiem, bo „samorządność jest w nas”. Działając razem, możemy jeszcze lepiej wypełniać zadania powierzone nam przez Małopolan. Dlatego też chciałbym, aby eksperci reprezentujący służby wojewody dzielili się z Państwem wiedzą i praktycznymi obserwacjami. Jesteśmy tu dla Państwa – mówił wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar.
Ważne tematy
Konferencja została podzielona na trzy bloki tematyczne. Prelegentem w części I był dyrektor Wydziału Prawnego i Nadzoru Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie Mirosław Chrapusta. II blok poprowadził dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie Andrzej Pasek. Prelegentką w części III była małopolska wojewódzka konserwator zabytków Katarzyna Urbańska.
W spotkaniu uczestniczył również pełnomocnik wojewody do spraw współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego Maciej Ostrowski.
- Poprzednia konferencja samorządowa poświęcona była takim tematom jak polityka senioralna, standardy ochrony małoletnich czy planowane zmiany w systemie oświaty. Dziś wychodzimy z propozycją omówienia najważniejszych obszarów legislacyjnych, zarządzania kryzysowego, opieki nad uchodźcami z Ukrainy czy ochrony zabytków. To zestaw tematów ważnych dla samorządów. Dlatego chcemy umożliwić wszystkim bezpośrednią dyskusję i podzielić się najważniejszymi informacjami – tłumaczy Maciej Ostrowski.
Kwestie legislacyjne
W swoim wystąpieniu dyrektor Wydziału Prawnego i Nadzoru Mirosław Chrapusta omówił zagadnienia związane z wykonywaniem mandatu wójta i radnego w kontekście prawnych zakazów łączenia funkcji i prowadzenia określonych działalności. Odniósł się także do aktualnych problemów nadzorczych oraz ostatniej zmiany ustawy o samorządzie gminnym.
Jak przypomniał dyrektor Mirosław Chrapusta, funkcji wójta oraz jego zastępcy nie można łączyć z:
1) funkcją wójta lub jego zastępcy w innej gminie;
2) członkostwem w organach jednostek samorządu terytorialnego, w tym w gminie, w której jest wójtem lub zastępcą wójta;
3) zatrudnieniem w administracji rządowej;
4) mandatem posła lub senatora.
Wójt i zastępcy wójta nie mogą podejmować dodatkowych zajęć ani otrzymywać darowizn mogących podważyć zaufanie wyborców do wykonywania mandatu.
Konsekwencją złamania zakazu łączenia wójta funkcji i prowadzenia działalności gospodarczej może być wygaśnięcie mandatu.
Omówione zostały także zmiany wprowadzone ustawą z 26 kwietnia 2024 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw, m.in. dotyczące kompetencji zastępcy wójta w sytuacji wygaśnięcia mandatu wójta przed upływem kadencji oraz przejęcia zadań i kompetencji wójta w sytuacji przemijającej przeszkody.
Bezpieczeństwo
System zarządzania kryzysowego to przede wszystkim współpraca oraz właściwy obieg informacji na każdym szczeblu, w tym na poziomie jednostek samorządu terytorialnego. Mówił o tym dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Andrzej Pasek, przypominając m.in. o aplikacji Regionalny System Ostrzegania. Zwrócił zarazem uwagę, że we współpracy z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji wypracowywane są nowe rekomendacje w kwestii wydawania ostrzeżeń.
Druga część wystąpienia dyrektora Andrzeja Paska poświęcona była kwestii uchodźców z Ukrainy. W Małopolsce nadano już im prawie 169 tysięcy numerów PESEL (w kwietniu – 865). Z bazy zakwaterowania systemowego utworzonej w około 500 obiektach korzysta ok. 10 tys. osób – najwięcej w powicie nowotarskim (prawie 2 tys.) i Krakowie (ok. 960 osób).
22 maja Senat przyjął proponowane zmiany w przepisach Ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, a jej znowelizowane zapisy obowiązywać będą do 30 września 2025 r.
Okres obowiązywania ochrony tymczasowej dla obywateli Ukrainy, którzy w wyniku wojny zostali zmuszeni do opuszczenia swojego kraju, zostanie przedłużony do 30 września 2025 roku. Jednocześnie nowe przepisy dostosują obowiązujące prawo do zmieniających się potrzeb obywateli Ukrainy, którzy często przebywają na terytorium Polski już od ponad 2 lat.
Ochrona zabytków
Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków jako organ administracji rządowej oraz organizacja, zakres kompetencji tego organu i współpraca z organami administracji samorządowej – to zagadnienia, które poruszyła Katarzyna Urbańska – małopolska wojewódzka konserwator zabytków.
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Krakowie wchodzi w skład administracji rządowej jako jednostka administracji zespolonej Wojewody Małopolskiego. WUOZ wykonuje zadania w oparciu o ustawę o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, w powiązaniu z pozostałymi ustawami, takimi jak: kodeks postępowania administracyjnego, prawo budowlane, ustawa o planowaniu przestrzennym oraz ustawa o ochronie środowiska.
Działalność Urzędu polega m.in. na:
- wydawaniu pozwoleń na prace konserwatorskie, restauratorskie, roboty budowlane, badania architektoniczne, badania archeologiczne, poszukiwania zabytków oraz inne;
- działaniu przy zabytkach wpisanych do rejestru;
- wydawaniu zaleceń, uzgodnień, zaświadczeń w odniesieniu do obiektów, obszarów i budynków zabytkowych.
Z przerwą na kampanię
Podczas briefingu prasowego wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar przekazał też, że rozpoczyna urlop w związku z kampanią wyborczą. Obowiązki wojewody będą sprawować wicewojewodowie.
- W przypadku nagłych i poważnych sytuacji kryzysowych oczywiście natychmiast urlop przerywam. Na bieżąco będę w kontakcie z moimi zastępcami, dyrektor generalną i dyrektorem Biura Wojewody, śledząc przy tym codzienne meldunki dotyczące bezpieczeństwa. Nie uważam za możliwe i etyczne łączenie obowiązków urzędowych z kampanijnymi, dlatego stawiam tutaj wyraźną granicę. Stąd decyzja o całkowitym oddzieleniu kampanii w ramach urlopu - przekazał wojewoda Klęczar.
