Zobacz więcej
w aktywnościach European Leukemia Net.
Kraków ma więcej powodów do dumy. To tu znajduje się jedyne w Polsce, referencyjne laboratorium diagnostyki molekularnej, które wyznacza standardy monitorowania pacjentów z przewlekłą białaczką szpikową. Pracownia Diagnostyki Molekularnej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie prowadzona przez dr Magdalenę Zawadę, pod opieką naukową dr hab. med. Tomasza Sacha, jest Narodowym Laboratorium Referencyjnym w zakresie ilościowej oceny genu BCR-ABL wyrażanej w skali międzynarodowej (IS – International Scale). Laboratorium działa pod auspicjami konsorcjum European LeukemiaNet i EUTOS for CML. Krakowska Pracownia, jako jedyna w Polsce, jest wyznaczona do certyfikacji pozostałych ośrodków diagnostycznych w kraju.
Przewlekła białaczka szpikowa, na którą każdego roku zapada ok. 350 osób1, to nowotwór będący „pod kontrolą” współczesnej medycyny. Pacjenci zmagający się z chorobą objęci są wysokiej jakości terapią. Eksperci wskazują, że dostępne terapie pozwalają na utrzymanie pacjenta w dobrym samopoczuciu, bez dolegliwości i w pełni aktywności życiowej. Konieczne jest jednak osiągnięcie kontroli choroby, poprzez uzyskiwanie kolejnych, coraz głębszych odpowiedzi na leczenie. Kluczem do tego jest właściwe monitorowanie terapii, które powinno być elementem spójnym leczenia. Pozwala ono na obserwacje postępu terapii i kontrolę osiąganych wyników leczenia.
– Określenie poziomu odpowiedzi molekularnej ma ogromne znaczenie dla uzyskania w przyszłości trwałej odpowiedzi molekularnej na poziomie MR 4.5, określanej jako bardzo niewielka liczba komórek nowotworowych w organizmie chorego – argumentuje dr hab. med. Tomasz Sacha z Katedry i Kliniki Hematologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.
Rola badań molekularnych w terapii przewlekłej białaczki szpikowej jest nieoceniona. Od 1 stycznia br., zmiany wprowadzone przez Ministerstwo Zdrowia do programu lekowego „Leczenie przewlekłej białaczki szpikowej (ICD-10 C 92.1)” ułatwiają skuteczny proces diagnostyczny oraz precyzyjne monitorowanie molekularne przebiegu leczenia przewlekłej białaczki szpikowej, które jest istotne dla skuteczności terapii.
Przewlekła białaczka szpikowa jest chorobą nowotworową krwi i szpiku kostnego należącą do grupy nowotworów mieloproliferacyjnych. Choroba rozwija się powoli i początkowo nie daje o sobie znać. Pojawiają się objawy ogólne, które często są niecharakterystyczne – jak zmęczenie, uczucie pełności w lewej części jamy brzusznej, utrata masy ciała, gorączka, utrata apetytu, nawracające zakażenia2. W początkowym stadium pacjent może nie odczuwać choroby, z pewnością zauważy ją jednak lekarz – i to w oparciu o wynik prostego i łatwo dostępnego badania – morfologii krwi. Przewlekła białaczka szpikowa jeszcze do niedawna uznawana była za chorobę śmiertelną, dziś, na skutek postępu medycyny i dzięki dostępnym metodom leczenia, jak terapia lekami z grupy inhibitorów kinaz tyrozynowych, kwalifikuje się do chorób przewlekłych. Uzyskanie głębokiej odpowiedzi molekularnej na poziomie MR 4.5 w perspektywie może być przesłanką do bezpiecznego zakończenia farmakoterapii.
